Giải thưởng Kovalevskaia là giải thưởng được tổ chức thường niên, ghi nhận những đóng góp to lớn của các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn. Giải thưởng cá nhân năm 2007 được trao cho Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Trâm, tác giả của viên thuốc CRILA, chiết xuất từ cây Trinh Nữ Hoàng Cung, có tác dụng tốt trong điều trị u xơ tử cung và u xơ tiền liệt tuyến.
Là con gái của cố GS-TSKH Anh hùng lao động Nguyễn Văn Trương. Năm 24 tuổi, Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Trâm đã được giới nghiên cứu khoa học biết đến công trình: “ Chiết xuất tinh dầu từ cây húng chanh” điều chế thuốc ho cho trẻ em. Chị đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ tại Cộng Hoà Bulgaria năm 1990 (với đề tài xác định thành phần và cấu trúc của 45 hợp chất có trong tinh dầu cây thảo quả Việt Nam, được đánh giá xuất sắc), làm chủ nhiệm và tham gia nhiều đề tài/ dự án các cấp có ý nghĩa khoa học và thực tiễn cao.
Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Trâm là nhà khoa học nữ có nhiều công trình nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực dược. Trong lĩnh vực nghiên cứu ứng dụng, chị có 3 đề tài cấp bộ, 3 dự án cấp nhà nước. Đề tài nghiên cứu thuốc đặc trị u bướu từ cây Trinh Nữ Hoàng Cung của chị đã đóng góp rất lớn vào lĩnh vực bảo tồn gen dược liệu quý. Để có được thành công này, Tiến sĩ Trâm và các cộng sự đã mất gần 20 năm tìm tòi nghiên cứu. Với viên nang CRILA, chị đã chứng minh được thảo dược có thể có các chất có hoạt tính sinh học, kích thích hệ miễn dịch hỗ trợ điều trị bệnh ung thư, ngăn chặn sự tạo mạch của các tế bào ung thư và các bệnh khối u lành tính khác như u xơ tử cung và u xơ tiền liệt tuyến. Sản phẩm CRILA, Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Trâm đã tạo ra một bước ngoặt lớn trong lịch sử ngành dược Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung. Đây là sản phẩm đầy tiềm năng xuất khầu vì có thể chủ động nguồn nguyên liệu, mở rộng sản xuất và hứa hẹn đóng góp lớn cho nền kinh tế.
Từ thành công này, viên nang CRILA điều trị u xơ tử cung và u xơ tiền liệt tuyến được điều chế từ cây Trinh Nữ Hoàng Cung đã ra đời. Kết quả hội đồng khoa học nghiên cứu cấp bộ đã đánh giá viên nang CRILA đạt hiệu quả 89,18%. Viên nang CRILA còn được sử dụng trong điều trị u xơ tử cung đã được nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng tại Bệnh viện Phụ sản TW, kết quả đạt gần 70%… Ngoài ra, viên nang CRILA có tác dụng điều trị hỗ trợ cho các bệnh nhân ung thư, hỗ trợ điều trị kích thích hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng cơ thể để chống lại sự sản sinh của tế bào ung thư và di căn sau phẫu thuật.
Hiệu quả điều trị của viên nang CRILA tương đương với hiệu quả điều trị bệnh của các viên thuốc khác của các nước nhưng có giá thành rẻ hơn nhiều. Thông thường các loại thuốc được sản xuất từ nguyên liệu tổng hợp (hay bán tổng hợp) hoá học, hoặc đi từ nguồn nguyên liệu thiên nhiên đều có giá thành cao. Ví dụ như viên Tadenan của pháp có giá là 8.000đ/viên; viên Finasterif có giá 34.000đ/viên. Nếu so tác dụng của viên nang CRILA với hai loại thuốc trên thì thấy như sau: Tadenan chỉ giải quyết vấn đề cải thiện tiểu tiện, không có tác dụng giảm kích thướt tuyến tiền liệt, viên Finasterif có tác dụng giảm kích thước tuyến tiền liệt nhưng không có tác dụng cải thiện tiểu tiện; trong khi đó viên nang CRILA có cả hai tác dụng và giá thành chỉ có 1500đ/viên. Đây cũng là viên thuốc đầu tiên trên thế giới điều trị u xơ tử cung cho phụ nữ.
Theo đánh giá nghiệm thu đề tài của Tiến sĩ Phạm Thanh Kỳ- Chủ tịch hội đồng khoa học: “Đề tài nghiên cứu có tính thực tiễn cao, phù hợp với tình hình thực tế hiện nay vì u xơ là bệnh hay gặp. Kết quả nghiên cứu đã đưa ra phác đồ điều trị an toàn từ nguồn dược liệu trong nước..”. Công trình nghiên cứu của Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngọc Trâm đã được cấp bằng sở hữu trí tuệ và đưa bà đến giải thưởng Kovalevskaia năm 2007.
TRẦN THẮNG (thực hiện)